ကော်စတစ်ဆိုဒါ (Caustic soda) သည် ဆိုဒ်ထရိုက်စိုက်ဒ် (Sodium hydroxide, NaOH) အဖြစ်လည်း သိလေ့ရှိပြီး အလွန်အဆိုးသောအလွယ်ကူ၍ ကူးသွားလွယ်သော အဆိုးရွားသော ပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အဖြူရောင် မိန့်ရုပ်ကြီးဖြစ်ပြီး ရေတွင် အလွန်လွယ်ကူစွာ ဖြူးတောက်ပြီး အပူအများကြီး ထွက်ပေါ်စေပါသည်။ ကော်စတစ်ဆိုဒါသည် စက်မှုလုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုသော ပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကာရော စက်မှုရည်မြင့်သတ်မှတ်ချက်များတွင် အသုံးပြုသည်။
အမျိုးအစားများ:
- အားမာန်မြင့်သောအခြေခံ: ကော်စတစ်ဆိုဒါသည် အားမာန်မြင့်သော အလွယ်ကူသောပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
- ကာရောရှင်းမည့် ဓာတု: ၎င်းသည် ပစ္စည်းများစွာအပေါ်တွင် အလွန်အရည်အသွေးမြင့်ဖြစ်ပြီး ရုတ်သိမ်းဆီးနှင့် ဆိုးရွားပါသည်။
- စက်မှုဓာတုပစ္စည်း: တော်တော်များများသော စက်မှုလုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုခြင်း။
ပစ္စည်း:
- ဆိုဒ်ထရိုက်စိုက်ဒ် (NaOH): မည်သည့်လည်း လေး (lye) ဟုလည်း ခေါ်ဆိုသည်။ အဆိုပါ ဓာတုပစ္စည်းသည် ဆိုဒ်အိုင်ယွန်နှင့် ဟိုက်ဒရိုက်စိုက်အိုင်ယွန်များဖြင့် တစ်ခုတည်းသော ဓာတုမစ္စည်းကို ဖွဲ့စည်းထားသည်။
- ရုပ်သဏ္ဌာန်: အမြဲတမ်း အဖြူရောင် အလုံးသွပ်များ သို့မဟုတ် ဖိုက်များအဖြစ် ရရှိနိုင်သည်။
အသုံးပြုခြင်း:
စက်မှုအသုံးပြုခြင်းများ:
- ဓာတု ထုတ်လုပ်မှု: ဆပ်ပြာ၊ ဆပ်ပြာအကြမ်း၊ ကာရောနှင့် အထည်များထုတ်လုပ်မှုတွင် အသုံးပြုသည်။
- ရေသန့်ရှင်းမှု: ရေသန့်ရှင်းမှုလုပ်ငန်းများတွင် pH တိုးတက်စေရန်နှင့် ရေသန့်ရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုလုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုသည်။
- အစားအစာလုပ်ငန်း: အသီးများနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ ဖယ်ရှားခြင်းလုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုသည်။
အခြားအသုံးပြုမှုများ:
- စက်ပြတ်တောက်: ကော်စတစ်ဆိုဒါသည် ဆီနှင့် ဆံပင်များကို ဖျက်သိမ်းခြင်းဖြင့် သွားခွက်များကို ဖြည်းဖြည်းဖြေရှင်းပေးသည်။
- ဆပ်ပြာ ထုတ်လုပ်ခြင်း: ဆပ်ပြာ ထုတ်လုပ်ရန် အရေးကြီးသော ပါဝင်ပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
အသုံးပြုနည်း:
- သတိပေးမှု: ကော်စတစ်ဆိုဒါသည် အလွန်အဆိုးသောပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကောင်းမွန်သောပစ္စည်းတပ်ဆင်မှု (PPE) ဝတ်ဆင်ပါ၊ ဥပမာ၊ လက်မောင်း၊ အမြင်ကာကွယ်ခြင်းနှင့် အရှည်လက်စွပ်များ။
- ပေးခြင်း: ကော်စတစ်ဆိုဒါကို ရေဖြင့် တိကျသောသင်ကြားချက်များအတိုင်း ဖြေရှင်းပါ။ ကော်စတစ်ဆိုဒါထဲတွင် ရေ မထည့်ပါနှင့်။
- လေဝင်ထွက်မှု: ကော်စတစ်ဆိုဒါကို ထိန်းသိမ်းသောနေရာတွင် လေဝင်ထွက်မှုလုံလောက်စေရန် သေချာပါစေ။
- သိုလှောင်ခြင်း: ကော်စတစ်ဆိုဒါကို အေးမြသော၊ ခြောက်သွေ့သော၊ လေဝင်ထွက်လုံလောက်သောနေရာတွင်၊ အပူနှင့် အစိုရေမှ ကွာဝေးထား၍ သိုလှောင်ပါ။
